Motyw pracy - Auschwitz był jednocześnie obozem pracy i obozem zagłady. Więźniowie,„zakładając podwaliny jakiejś nowej, potwornej cywilizacji", pracowali nie tylko przy budowie baraków czy torów kolejowych. Powszechnym zajęciem był udział przy rozładowywaniu transportów czy w „zapędzaniu" ludzi do komory gazowej, którą kłamliwie nazywano „kąpielą". Rozładunkiem transportów zajmowała się „Kanada" - grupa Żydów przejmujących część mienia skazańców, głównie żywność i odzież, a następnie „handlująca" zagarniętym towarem. Przy gazowaniu i paleniu zwłok pracowało specjalne komando - Sonderkommando. Praca fizyczna była ciężka i wyczerpująca. Niedobór pożywienia sprawiał, że ludzie byli wycieńczeni, chorowali i stawali się „muzułmanami" - osobami wyniszczonymi fizycznie i duchowo, „dojrzałymi do komina" Jeśli ktoś nie pracował efektywnie, nie dostawał dodatkowej porcji jedzenia, szkoda było marnować żywność na jednostki mało wydajne. By przetrwać, należało oszczędzać siły i udowadniać, że się pracuje, głównie wtedy, gdy w pobliżu znajdował się esesman. Praca wcale nie czyniła wolnym, jak głosiło hasło umieszczone nad bramą Auschwitz, lecz degradowała człowieka do roli niewolnika.